Tết Nguyên Đán là dịp lễ truyền thống lớn nhất trong năm của người Việt Nam. Trong dịp này, các gia đình thường chuẩn bị nhiều món ngon ngày Tết, không chỉ để cúng tổ tiên mà còn để cả nhà quây quần, chia sẻ hương vị truyền thống. Tùy theo vùng miền, các món ngon ngày Tết lại mang những sắc thái riêng biệt, từ món Bắc cổ truyền đến những đặc sản miền Trung, miền Nam phong phú. Hãy cùng Math Imex tìm hiểu các món ngon ngày Tết ở ba miền và lý do vì sao chúng trở thành biểu tượng không thể thiếu trong những ngày đầu năm mới.
Những Món Ngon Ngày Tết Miền Bắc
Miền Bắc nổi tiếng với mâm cỗ ngày Tết đầy đủ, trang trọng, đậm đà bản sắc truyền thống. Dưới đây là những món ăn ngày Tết phổ biến trong các gia đình miền Bắc:
1.1. Thịt Gà Luộc
Thịt gà luộc là món ăn đầu tiên không thể thiếu trên bàn thờ tổ tiên và mâm cỗ ngày Tết của người miền Bắc. Món này thường được chọn từ những con gà tơ, gà ta chắc thịt. Thịt gà luộc có màu vàng óng, hương thơm hấp dẫn, thường được bày cùng lá chanh thái nhỏ và ăn kèm với muối tiêu chanh. Không chỉ là món ăn ngon, thịt gà luộc còn mang ý nghĩa cầu mong năm mới bình an, thuận lợi.
1.2. Bánh Chưng
Bánh chưng là biểu tượng ẩm thực của Tết miền Bắc, được gói bằng lá dong, bên trong là lớp nếp dẻo thơm, nhân đậu xanh bùi và thịt heo béo ngậy. Để làm được chiếc bánh chưng ngon, người làm phải lựa chọn nếp ngon, đậu xanh tươi và thịt heo đủ mỡ. Bánh được gói vuông vắn, chặt tay, và luộc trong nhiều giờ để nếp chín kỹ, giữ nguyên độ dẻo và vị ngọt của gạo. Trong mâm cỗ, bánh chưng là món ngon ngày Tết không thể thiếu, tượng trưng cho lòng biết ơn đối với tổ tiên và ước mong cuộc sống no ấm.
1.3. Xôi Gấc
Xôi gấc được nhiều gia đình miền Bắc ưa chuộng vì màu đỏ đẹp mắt, tượng trưng cho may mắn và thịnh vượng. Xôi gấc được nấu từ gạo nếp cùng với thịt quả gấc, tạo nên màu đỏ cam tự nhiên và hương vị bùi béo đặc trưng. Đây không chỉ là món ngon ngày Tết mà còn là nguồn dinh dưỡng tốt, giàu vitamin A.
1.4. Thịt Đông
Thịt đông là món ăn truyền thống chỉ xuất hiện vào mùa đông hoặc dịp Tết miền Bắc, khi thời tiết lạnh. Thịt heo, bì và mộc nhĩ được hầm nhừ, sau đó để nguội cho đông lại, tạo nên món thịt đông mềm dẻo và thanh mát. Thịt đông có màu trong, vị ngọt tự nhiên từ thịt và chút giòn của mộc nhĩ, rất thích hợp ăn kèm với dưa hành.
1.5. Canh Bóng Bì Lợn
Canh bóng bì lợn, hay còn gọi là canh bóng thả, canh bong bóng cá, là món ăn truyền thống trong ngày Tết của người Hà Nội xưa. Canh bóng là món ăn vừa đẹp mắt vừa bổ dưỡng, với bóng bì lợn dai giòn, thịt mọc, và rau củ quả. Món canh này mang lại sự thanh mát, nhẹ nhàng giữa những món ăn đậm đà trong dịp Tết.
1.6. Dưa Hành
Dưa hành là món ăn kèm quen thuộc, có vị chua nhẹ, hơi cay, và thơm mùi hành. Dưa hành không chỉ giúp kích thích vị giác mà còn là món ăn giải ngấy, giúp dễ tiêu hoá khi ăn kèm với các món nhiều dầu mỡ như bánh chưng và thịt đông. Để làm dưa hành, người ta sẽ ngâm hành củ trong nước muối pha chua, để qua nhiều ngày cho lên men tự nhiên. Món này không chỉ ngon mà còn mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe.
1.7. Giò Lụa
Giò lụa miền Bắc nổi tiếng với hương vị thơm ngon, giòn dai và mềm mịn. Được làm từ thịt heo tươi xay nhuyễn trộn đều với gia vị, giò lụa thường được gói bằng lá chuối, sau đó đem luộc chín. Món này có thể ăn kèm với bánh chưng hoặc cơm nóng, tạo nên sự hòa quyện đặc sắc trong từng miếng ăn.
1.8. Nem Rán/Chả giò
Nem rán là món ăn không thể thiếu trong mâm cỗ Tết miền Bắc. Được làm từ thịt heo, mộc nhĩ, miến, trứng, và nhiều nguyên liệu khác, nem rán được cuốn khéo léo và chiên vàng giòn. Khi ăn, chấm nem với nước mắm pha chua ngọt, tạo nên vị ngon khó cưỡng.
1.9. Canh Măng Khô
Canh măng là món ăn thanh mát, dễ ăn, thường xuất hiện trong dịp Tết. Măng khô được ngâm, luộc mềm rồi nấu với chân giò heo hoặc sườn non, tạo nên món canh thơm ngon, đậm đà. Vị ngọt của nước dùng hòa quyện với mùi thơm của măng, tạo nên món canh hấp dẫn.
1.10. Giò Xào
Giò xào, hay còn gọi là giò thủ, là món giò đặc trưng của người miền Bắc. Thịt thủ được xào chín với mộc nhĩ, hạt tiêu, rồi ép chặt trong lá chuối. Đây là món ăn độc đáo với vị bùi béo, dai giòn, đậm đà hương vị truyền thống.
1.11. Canh Mọc
Canh mọc là món ăn nhẹ nhàng và thanh mát, rất phổ biến trong các mâm cỗ ngày Tết ở miền Bắc. Món này được chế biến từ mọc (thịt xay nhuyễn trộn với mộc nhĩ) vo viên rồi nấu cùng với nước dùng xương heo, tạo nên hương vị thơm ngon, bổ dưỡng.
1.12. Bánh Cuốn Thanh Trì
Bánh cuốn Thanh Trì là món ăn đặc trưng của người dân Hà Nội, thường xuất hiện trong các dịp lễ Tết và các ngày hội truyền thống. Bánh cuốn có lớp bột mỏng, mềm mịn, cuốn cùng với nhân thịt và mộc nhĩ, ăn kèm chả quế, giò lụa và nước mắm pha chua ngọt.
1.13. Chả Quế
Chả quế là món ăn quen thuộc, được làm từ thịt heo xay nhuyễn, trộn đều với gia vị và quế rồi đem hấp, nướng để chả có màu vàng ươm, hương thơm hấp dẫn. Chả quế có vị ngọt tự nhiên của thịt, thêm chút thơm của quế, là món ăn rất thích hợp để thưởng thức trong dịp Tết.
1.15. Nộm Ngó Sen
Nộm ngó sen là món ăn thanh mát, có vị chua ngọt dịu và giòn sần sật của ngó sen. Ngó sen được trộn cùng với thịt gà xé hoặc tôm, hành tây, rau răm, và nước mắm pha chua ngọt, tạo nên món ăn giải ngấy hiệu quả.
Những Món Ngon Ngày Tết Miền Trung
Miền Trung với khí hậu khắc nghiệt nhưng vẫn có nhiều món ăn ngày Tết độc đáo, thể hiện sự cần cù, sáng tạo của người dân nơi đây.
2.1. Thịt Ngâm Mắm
Thịt ngâm mắm là món ăn quen thuộc trong dịp Tết ở miền Trung. Thịt heo hoặc bò được ngâm trong nước mắm, tạo ra vị mặn ngọt hấp dẫn, phù hợp để ăn kèm với bánh tét hoặc cơm trắng.
2.2. Chả Bò/Giò bò
Chả bò có hương vị đặc trưng của miền Trung, với vị ngọt dai từ thịt bò và mùi thơm của tiêu đen. Món chả bò thường được thái lát mỏng, bày biện đẹp mắt trên mâm cỗ Tết.
2.3. Tôm Chua
Tôm chua là món ăn đặc sản của Huế, nổi bật với vị chua ngọt của tôm và cay nồng của gia vị. Tôm chua thường được dùng làm gỏi hoặc cuốn với bánh tráng và rau sống, rất hấp dẫn và hợp khẩu vị.
2.4. Dưa Món
Dưa món là món dưa chua truyền thống của miền Trung, làm từ củ cải, cà rốt, đu đủ, ngâm trong nước mắm đường. Dưa món giòn, vị chua ngọt nhẹ, thường ăn kèm với bánh tét trong ngày Tết.
2.5. Tré
Tré là đặc sản từ Bình Định, có hương vị hơi chua nhẹ, làm từ thịt heo và các gia vị. Món này có thể ăn kèm với rau sống hoặc làm gỏi, tạo nên hương vị lạ miệng, thích hợp để nhâm nhi ngày Tết.
2.6. Bò Kho Mật Mía
Bò kho mật mía là món ăn độc đáo của miền Trung, với thịt bò ngọt thơm, đậm đà vị mật mía và gia vị. Món này thường xuất hiện trên mâm cơm ngày Tết của các gia đình miền Trung.
2.7. Cá Kho Riềng
Cá kho riềng là món ăn truyền thống của người miền Trung, thường xuất hiện trong dịp Tết. Món cá này được ướp cùng riềng, nghệ và gia vị rồi kho kỹ, cho ra hương vị đậm đà, cay nồng. Đây là món ăn hấp dẫn, rất thích hợp để ăn với cơm trắng.
2.8. Bánh Tổ
Bánh tổ là một loại bánh truyền thống của người miền Trung, đặc biệt phổ biến tại Quảng Nam. Bánh tổ được làm từ bột gạo nếp, đường và gừng, thường dùng để cúng tổ tiên trong dịp Tết. Bánh có vị ngọt dịu, thơm mùi gừng, ăn dẻo và hơi dai.
Những Món Ngon Ngày Tết Miền Nam
Miền Nam có nền văn hóa ẩm thực phong phú với các món ngon ngày Tết đặc trưng, thường ngọt ngào và đậm đà hương vị.
3.1. Thịt Kho Trứng
Thịt kho trứng, hay còn gọi là thịt kho tàu, là món ăn truyền thống trong dịp Tết của người miền Nam. Món này kết hợp giữa thịt heo, trứng và nước dừa, tạo ra hương vị ngọt thanh, ăn kèm với cơm trắng hoặc dưa giá đều rất ngon.
3.2. Canh Khổ Qua
Canh khổ qua là món canh truyền thống ngày Tết, mang ý nghĩa xua tan khó khăn, chào đón điều may mắn. Canh khổ qua nhồi thịt thanh mát, giải nhiệt, thích hợp để ăn trong những ngày đầu xuân.
3.3. Lạp Xưởng
Lạp xưởng là món ăn có nguồn gốc từ Trung Quốc nhưng đã trở thành một phần trong ẩm thực miền Nam Việt Nam. Lạp xưởng được chế biến từ thịt heo, mỡ và gia vị, sau đó phơi nắng. Món này ăn kèm cơm trắng hay bánh mì đều rất hấp dẫn.
3.4. Củ Kiệu
Củ kiệu là món dưa muối được yêu thích trong ngày Tết, với vị chua ngọt nhẹ, giòn giòn. Củ kiệu thường ăn kèm với lạp xưởng hoặc bánh tét để chống ngấy.
3.5. Bánh Tét
Bánh tét là món bánh truyền thống của người miền Nam, gói bằng lá chuối và có nhân đậu xanh, thịt heo. Bánh tét mang ý nghĩa gắn kết gia đình và là biểu tượng cho sự đoàn viên trong ngày Tết.
3.6. Mứt Dừa
Mứt dừa là món ăn ngày Tết phổ biến ở miền Nam, được làm từ dừa non thái sợi và nấu cùng với đường. Mứt dừa có vị ngọt thanh, dẻo và có thể được pha thêm màu từ các loại lá tự nhiên như lá cẩm, lá dứa.
3.7. Chả Lụa
Chả lụa là món ăn truyền thống của người miền Nam trong dịp Tết, khác với giò lụa miền Bắc. Chả lụa miền Nam có hương vị đặc trưng, thơm và mềm, ăn kèm với bánh mì hoặc cơm đều ngon.
3.8. Dưa Giá
Dưa giá là món dưa chua thanh nhẹ, giúp giải ngấy và cân bằng vị giác trong các bữa tiệc ngày Tết. Giá đỗ được ngâm chua ngọt với cà rốt, tạo nên vị giòn giòn, dễ ăn.
3.9. Bánh Phồng Tôm
Bánh phồng tôm là món ăn vặt yêu thích của người miền Nam, đặc biệt là trong dịp Tết. Bánh phồng tôm được làm từ tôm tươi xay nhuyễn và bột, khi chiên lên giòn tan, có vị ngọt của tôm rất đặc trưng.
3.10. Chè Trôi Nước
Chè trôi nước là món ngọt thường xuất hiện vào những ngày đầu năm để cầu may mắn. Viên chè tròn, mềm mịn, nhân đậu xanh ngọt bùi và nước đường gừng ấm áp, tạo nên hương vị truyền thống đặc biệt.
Mỗi miền đất nước có những món ngon ngày Tết riêng, phản ánh văn hóa và truyền thống lâu đời. Những món ăn này không chỉ làm phong phú thêm hương vị ngày Tết mà còn mang ý nghĩa tốt đẹp, cầu mong sự may mắn và hạnh phúc cho gia đình trong năm mới.Hy vọng với danh sách các món ngon ngày Tết đầy đủ cho cả ba miền Bắc, Trung, Nam, các gia đình có thể dễ dàng chọn lựa và lên thực đơn Tết thật phong phú, ý nghĩa.
Math Imex, chuyên xuất khẩu nông sản, thủy hải sản và nhập khẩu đồ ăn cho thú cưng!