Mẹo nấu xôi ngon dẻo – Xôi là món ăn truyền thống không thể thiếu trong ẩm thực Việt Nam. Từ những bữa sáng đơn giản đến các dịp lễ Tết, cỗ bàn, xôi luôn chiếm một vị trí đặc biệt trên mâm cơm. Tuy nhiên, để nấu được món xôi ngon dẻo, không phải ai cũng làm được đúng chuẩn. Bài viết này Math Imex chia sẻ những mẹo hữu ích giúp bạn nấu xôi ngon dẻo một cách dễ dàng, đạt đến độ dẻo mềm và thơm lừng.
1. Lựa chọn nguyên liệu gạo nếp chất lượng

Mẹo đầu tiên và quan trọng nhất để có xôi ngon dẻo là chọn loại gạo nếp chất lượng. Các loại gạo nếp phổ biến trên thị trường gồm nếp cái hoa vàng, nếp hương, và nếp Thái Lan. Tuy nhiên, gạo nếp cái hoa vàng là lựa chọn tốt nhất vì có hạt to, tròn và đều nhau. Gạo nếp hương thì lại có mùi thơm đặc trưng rất cuốn hút. Gạo nếp phải đều màu, không lẫn các hạt gãy vụn, mốc hoặc có màu lạ.
Lưu ý: Tránh sử dụng gạo nếp quá mới vì gạo mới thường có nhiều nhựa, làm cho xôi bị dẻo quá, thậm chí dính và không tơi.
2. Ngâm gạo đúng thời gian
Một trong những bước quan trọng để nấu xôi ngon dẻo là ngâm gạo nếp trước khi nấu. Quá trình ngâm giúp gạo nở đều, mềm và dễ chín hơn.
- Thời gian ngâm gạo: Ngâm gạo nếp ít nhất 4-6 tiếng, hoặc tốt nhất là qua đêm để gạo nở đều và khi nấu sẽ dẻo mềm hơn. Nếu bạn có ít thời gian, có thể ngâm gạo trong nước ấm khoảng 3 tiếng.
- Tỉ lệ nước ngâm: Bạn chỉ cần ngâm gạo với lượng nước ngập hơn khoảng 3-4 cm so với lượng gạo để đảm bảo gạo không bị nhão.
- Lưu ý: Sau khi ngâm, nhớ vo gạo nhẹ nhàng và để ráo nước trước khi đem đồ xôi.
3. Chọn nồi hấp phù hợp
Để xôi ngon dẻo thơm, bạn nên sử dụng nồi hấp hoặc chõ nấu xôi. Các loại nồi này giúp xôi không tiếp xúc trực tiếp với nước, tránh tình trạng xôi bị nhão.

- Cách làm: Đặt nước vào phần dưới của nồi hấp, đảm bảo mực nước không chạm vào rổ hấp. Đặt gạo nếp đã ngâm vào rổ hấp, dàn đều và tạo một vài lỗ trống để hơi nước có thể lưu thông tốt hơn. Khi nước sôi, hơi nước bốc lên sẽ làm chín xôi từ từ, giúp xôi chín đều và dẻo.
4. Canh lửa khi nấu
Khi hấp xôi, lửa phải luôn ổn định ở mức vừa phải. Nếu lửa quá lớn, hơi nước sẽ bốc quá nhiều khiến xôi bị nhão. Ngược lại, nếu lửa quá nhỏ, xôi sẽ không đủ nhiệt để chín đều. Để đảm bảo xôi chín đều, hãy khuấy xôi nhẹ nhàng một lần sau 15-20 phút đầu tiên, sau đó đậy kín nắp và tiếp tục hấp đến khi xôi chín.
5. Thêm nước cốt dừa hoặc dầu ăn để tăng vị béo
Một mẹo nhỏ để xôi thêm thơm ngon và bóng đẹp là thêm vào một chút nước cốt dừa hoặc dầu ăn sau khi xôi gần chín. Nước cốt dừa sẽ tạo nên vị béo ngậy tự nhiên, đặc biệt hợp với các loại xôi như xôi lá dứa, xôi đậu xanh. Dầu ăn sẽ giúp xôi không bị dính, các hạt xôi tơi ra đẹp mắt.

Nếu không thích dùng dầu ăn, bạn có thể thay thế bằng một chút mỡ lợn – đây cũng là cách làm truyền thống giúp xôi ngon dẻo thơm và bóng mượt hơn.
6. Xử lý khi xôi bị nhão hoặc khô
Trong quá trình nấu, không tránh khỏi việc xôi bị nhão hoặc khô. Nếu xôi bị nhão, hãy mở nắp nồi và hấp thêm vài phút để hơi nước bay hơi. Ngược lại, nếu xôi quá khô, bạn có thể phun thêm một chút nước sạch lên mặt xôi, đậy kín nắp và tiếp tục hấp thêm khoảng 5-7 phút.
7. Bí quyết giữ xôi nóng và dẻo lâu
Để giữ cho xôi ngon dẻo suốt cả ngày, sau khi xôi chín, bạn có thể để xôi trong nồi hấp và đặt nồi lên bếp với lửa nhỏ. Nếu cần mang đi xa, hãy gói xôi trong lá chuối hoặc dùng khăn sạch để giữ nhiệt. Lá chuối không chỉ giúp giữ nhiệt mà còn tạo nên mùi thơm đặc trưng cho món xôi.
8. Một số loại xôi ngon dẻo phổ biến và cách làm

Dưới đây là một số loại xôi phổ biến và cách chế biến đơn giản bạn có thể thử:
- Xôi đậu xanh: Đậu xanh ngâm nước trước 4 tiếng, hấp chín rồi trộn đều vào xôi.
- Xôi gấc: Gấc bóp với chút rượu trắng để tạo màu, trộn vào gạo nếp rồi đồ chín.
- Xôi dừa: Dừa nạo nhỏ trộn với xôi sau khi đã đồ chín để tạo vị thơm ngon.